Sinh thời Bác Hồ dành rất nhiều tình cảm yêu thương cho thiếu niên nhi đồng. Không chỉ yêu quý, Bác còn rất quan tâm giáo dục các cháu. Bác nói thiếu nhi là người chủ tương lai của nước nhà nên phải sớm rèn luyện đạo đức cách mạng cho thiếu nhi. Vào dịp kỷ niệm 20 năm ngày thành lập Đội TNTP Hồ Chí Minh 15/5/1961, 5 điều Bác Hồ dạy Thiếu nhi nhi đồng đã ra đời.
Hiện nay hầu hết các bạn đội viên trong toàn trường đều có thể thuộc 5 điều Bác Hồ dạy nhưng nhiều HS còn chưa biết thực hiện và làm theo những điều đó ra sao? Bản thân tại sao phải cần thực hiện các điều đó? Việc hiểu ý nghĩa của 5 điều Bác Hồ dạy của mỗi HS là rất cần thiết. Bởi 5 điều Bác Hồ dạy là sự đúc kết kinh nghiệm rèn luyện của bản thân Bác nhằm động viên thiếu niên nhi đồng Việt Nam trong lao động và học tập rèn luyện. Đồng thời, 5 điều Bác Hồ dạy là mục tiêu, cương lĩnh giáo dục thiếu niên nhi đồng Việt Nam thể hiện tính toàn diện, cả đức dục, trí dục, thẩm mỹ, thể chất để xây dựng thế hệ trẻ có đủ đức, đủ tài.
Tuy nhiên, các em làm theo không phải là thuộc 5 điều Bác dạy mà phải hiểu rõ, thực hiện đúng với chức năng nhiệm vụ của mình. Vậy, chúng ta cùng tìm hiểu ý nghĩa của 5 điều Bác Hồ dạy:
* Điều 1: Yêu tổ quốc, yêu đồng bào.
- Yêu tổ quốc nghĩa là: Có hiểu biết về truyền thống tốt đẹp của dân tộc, của địa phương, hăng hái tham gia giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp. Việc học Lịch Sử và Địa Lí chính là HS đã thể hiện được ý nói trên.
- Yêu đồng bào: Là lòng yêu đồng bào được thể hiện trong cuộc sống hằng ngày là cách giao tiếp, cách cư xử với mọi người xung quanh, với gia đình với bạn bè, thầy cô, sự tương thân tương ái giúp đỡ lẫn nhau trong cuộc sống cũng như trong học tập.
* Điều 2: Học tập tốt, lao động tốt.
- Học tập tốt nghĩa là: Việc xác định đúng động cơ và thái độ học tập, chăm chỉ học tập đều các môn học. HS không chỉ học trong sách, vở mà còn phải học tập thêm ngoài cuộc sống hằng ngày. Cụ thể như: ở nhà, chuẩn bị bài học đầy đủ, chuẩn bị sách vở, dụng cụ học tập chu đáo. Đến lớp, chú ý lắng nghe thấy cô giảng, tích cực phát biểu, ghi chép bài đầy đủ, v.v…
- Lao động tốt: Là phải biết yêu lao động, phải biết quý trọng các thành quả và giá trị của lao động mà bản thân hoặc người khác mang lại. Biết thực hiện lao động vừa sức, tích cực tham gia lao động cùng tập thể. Cụ thể như: Việc trực nhật trường lớp; chăm sóc tốt bồn hoa, cây cảnh trong nhà trường. Ở nhà, biết giúp đỡ cha mẹ những công việc nhỏ tuỳ theo sức của mình.
Tóm lại, lao động giúp ta nâng cao sức khỏe, sự kiên trì, nhẫn nại và hình thành thói quen tốt.
* Điều 3: Đoàn kết tốt, kỷ luật tốt.
- Đoàn kết tốt: Tình đoàn kết dược thể hiện trong mối quan hệ giữa bạn bè, anh, chị, em trong gia đình, trong tập thể và xa hơn nữa là trong cộng đồng. Tình bạn bè là phải biết quan tâm giúp đỡ lẫn nhau trong học tập, cùng bạn cố gắng khắc phục khó khăn, cùng nhau tiến bộ trong học tập.
- Kỷ luật tốt: Thể hiện ở việc chấp hành tốt nội quy, quy định của trường lớp, cũng như những quy định chung ở nơi cộng cộng.
* Điều 4 : Giữ gìn vệ sinh thật tốt.
Giữ vệ sinh ở trường, ở nhà, nơi công cộng cũng như giữ gìn vệ sinh cá nhân của mỗi HS. Cụ thể như: ở trường, bỏ rác đúng nơi quy định, không vứt rác bừa bãi. Ở nhà, biết giữ gìn vệ sinh xung quanh nhà. Ở nơi công cộng, giữ gìn vệ sinh chung. Về bản thân, phải biết giữ vệ sinh thân thể sạch sẽ; ăn mặc, đầu tóc gọn gàng; thực hiện ăn chín, uống sôi…
* Điều 5 : Khiêm tốn, thật thà, dũng cảm
- Khiêm tốn: Là không tự kiêu tự đại, biết lễ phép với ông bà, thầy cô và cha mẹ. Biết tôn trọng người lớn tuổi, biết nói năng nhẹ nhàng, biết dạ, thưa khi được người lớn tuổi hỏi …
- Thật thà: Là phải biết trung thực, không gian dối trong cuộc sống, trong học tập. Phải có lối sống trung thực với mọi người, với thầy cô, với bạn bè và đặc biệt là với ông bà, cha mẹ.
- Dũng cảm: Là một đức tính cao quý của con người, người dũng cảm là người biết nhìn nhận những khuyết điểm, thiếu sót của mình. Người dũng cảm luôn được mọi người quý mến.
Bác Hồ là người luôn kỳ vọng nhất vào lớp thiếu nhi của đất nước. Mọi tình yêu thương, sự chăm sóc Bác đều dành cho thiếu nhi Việt Nam. Bởi như Bác đã từng nói:
Trẻ em như búp trên cành
Biết ăn ngủ, biết học hành là ngoan.
Nhiều năm trôi qua, trên đất nước Việt Nam chúng ta đã có bao đổi thay lớn lao, bao biến cố lịch sử trọng đại, nhưng lời dạy của Bác vẫn mãi trường tồn và luôn khích lệ tuổi trẻ trên mọi miền Tổ quốc học tập và rèn luyện để dựng xây đất nước.
Thầy cô hi vọng rằng qua việc hiểu ý nghĩa của 5 điều Bác Hồ dạy, các em sẽ ra sức thi đua học tập, rèn luyện tốt 5 điều Bác dạy, phấn đấu trở thành con ngoan, trò giỏi, đội viên tốt, cháu ngoan Bác Hồ. Và để thực sự các em thấy, chúng ta phải làm gì để thực hiện được 5 điều Bác Hồ dạy.
Các em hãy làm theo 10 điều sau đây :
1. Yêu trường, yêu lớp, xem trường học như là ngôi nhà thứ hai của mình. Biết giữ vệ sinh trường sạch - đẹp. Bảo quản cơ sở vật chất, bàn ghế, lớp học và cây xanh, cây cảnh trong nhà trường. Biết bảo vệ công trình, di tích lịch của địa phương;
2. Biết thương yêu ông bà, cha mẹ, thầy cô giáo, những người già và các em nhỏ. Biết giúp đỡ những cụ già, em nhỏ và những người không may gặp hoạn nạn, khó khăn. Thực hiện tốt phong trào “Uống nước nhớ nguồn”, tấm lòng “Thương thân thương ái”,”Lá lành đùm lá rách”…
3. Thi đua thực hiện phong trào “Học tốt”, xây dựng cho mình phương pháp học tập ở lớp cũng như ở nhà nhằm nâng cao kết quả học tập;
4. Tham gia nhiệt tình các buổi lao động dọn vệ sinh trường lớp. Có ý thức cao trong việc chăm sóc và bảo vệ cây xanh trong trường. Tham gia làm các công việc nhà phù hợp với mình để giúp đỡ bố mẹ…
5. Xây dựng mối đoàn kết với bạn trong lớp, trong trường, không gây gỗ, không đánh nhau. Biết giúp đỡ ban bè trong học tập cũng như trong cuộc sống hàng ngày;
6. Thực hiện nghiêm túc các nội quy mà trường lớp và Liên đội đề ra. Tham gia tích cực phong trào “Nghìn việc tốt”;
7. Biết giữ gìn vệ sinh cá nhân, tham gia thể dục thể thao để rèn luyện và nâng cao sức khỏe. Có ý thức cao trong việc giữ gìn trường lớp “Xanh – sạch – đẹp”;
8. Hòa nhã với bạn bè không tự cao, không xem thường bạn bè. Biết cách cư xử đúng mực với thầy cô, bạn bè;
9. Có đức tính thật thà, trung thực, không nói dối ba mẹ, thầy cô và bạn bè.
10. Biết nhận lỗi khi mình làm sai, khi làm phiền hà đến mọi người. Mạnh dạn phát biểu trong học tập và tham gia các hoạt động Đội, hoạt động xã hội. Mạnh dạn thực hiện những ước mơ, những ý tưởng hoài bão của mình.
Hi vọng rằng các đội viên sẽ luôn phấn đấu thực hiện để trở thành con ngoan trò giỏi, cháu ngoan Bác Hồ.